Abstract:
Ülkeler arasındaki ticari ilişkilerin yeni bir boyut kazandığı ve giderek geliştiği
günümüz dünyasında gelir dağılımın bozulması ve ülkelerin dışa bağımlı hale gelmeleri
özellikle gelişmekte olan ekonomiler açısından büyük bir sorun teşkil etmektedir. Dış
girdi bağımlısı ülkeler büyüme ve kalkınmalarını gerçekleştirirken dışarıya kaynak
aktarmakta ve bu nedenle de ülke fertlerinin hayat standartlarında bir kötüye gidiş
gözlenmektedir. Ayrıca dış girdi bağımlılığı dolayısıyla ülkelerin başta büyüme olmak
üzere enflasyon, işsizlik ve faiz oranları gibi iç makroekonomik göstergelerinde
istikrarsızlıklar da meydana gelmektedir. Bu bağlamda bu çalışmada Türkiye
ekonomisinin uluslararası rekabette önemli bir yer edinebilme ile sürdürülebilir ihracat
artışları hedefleri doğrultusunda dış girdi bağımlılığı analiz edilmiştir.
Çalışmanın birinci bölümünde dış ticarete ilişkin kuramsal ve teorik çerçeveye yer
verilmiş olup dış girdi bağımlılığının tanımı ve bağımlılık teorileri incelenmiştir.
Çalışmanın ikinci bölümünde, Türkiye ekonomisinin dış ticaret yapısının tarihsel seyrine
değinilip ithalatın mal gruplarına ve ihracatın temel sektörlere göre dağılımı
araştırılmıştır. Çalışmanın üçüncü bölümünde ise üretimin ve ihracatın kilit sektörü olan
imalat sanayi sektörünün dış girdi bağımlılığı analiz edilmiştir. Öte yandan döviz
kurlarında meydana gelen değişmelerin imalat sanayi sektörü üzerine etkileri ve Türkiye
ekonomisinde dış girdi bağımlılığının sürdürülebilirliği ortaya koyulmuştur.
Çalışmanın sonucu olarak, Türkiye ekonomisinde döviz kurları ile imalat sanayi girdi
fiyatları-maliyetleri arasında kuvvetli bir ilişkinin var olduğu ve Türkiye ekonomisinin
mevcut döviz yükümlülüğü dolayısıyla ithal girdi bağımlılığının sürdürülebilirliğinin
gittikçe zorlaşmaya başladığı gözlenmiştir.
