Özet:
Bu çalışma, hızlı okuma teknikleri eğitiminin müzik eğitiminde deşifre becerisine
etkisini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Alanyazın araştırması sürecinde hızlı
okuma ve deşifre becerisi kavramları göz hareketleri bağlamında incelenmiştir.
Araştırmada “Öntest – Sontest Kontrol Gruplu Model” kullanılmıştır. Araştırmanın
çalışma grubunu Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar
Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Anabilim Dalı'nda öğrenim görmekte olan Lisans III ve
Lisans IV öğrencilerinden seçilen 40 katılımcı oluşturmuştur. Deney grubundan
uygulamada başarısız olan 5 öğrenci araştırma dışında tutulmuş, 5 öğrenci de
kontrol grubundan çıkarılarak deney-kontrol grupları eşitlenmiştir. Buna göre
araştırma 30 öğrenci ile tamamlanmıştır. Her iki grupta da lisans IV öğrencilerinden
10'ar, lisans III öğrencilerinden ise 5'er katılımcı yer almıştır. Deney ve kontrol
gruplarının deşifre becerisi öntest-sontest başarı puanları karma desen ANOVA ile
analiz edilmiştir. Araştırmada anlamlılık düzeyi 0,05 olarak kabul edilmiştir.
Yapılan öntest-sontest ölçümlerinde araştırmacı tarafından oluşturulmuş doğrudan
gözlem formu kullanılmıştır. Araştırmada deşifre becerisinin ritmik okuma ve piyano
çalma boyutlarında ölçümler yapılmıştır. Deney grubuna uygulanan hızlı okuma
teknikleri eğitiminin içeriği nota okuma ile ilişkilendirilerek araştırmacı tarafından
düzenlenmiştir. Eğitimin içeriği ağırlıklı olarak görme yelpazesi genişletme ve göz
ritmi çalışmalarından oluşmuştur. Bunun yanında öğrencilerin olumlu aktarım
yapabilmelerine yardımcı olması amacıyla nota ile ilişkilendirilmiş yeni çalışmalar
oluşturulmuştur.
Bulgular doğrultusunda hızlı okuma teknikleri eğitiminin deşifre becerisine etkisinin
parçaların özelliklerine göre değiştiği, parçaların bazılarında deney grubu lehine
anlamlı fark olduğu, bazılarında ise iki grup arasında anlamlı fark olmadığı
sonucuna ulaşılmıştır. Gözün çalınan notadan ileride olması ve notaları blok olarak
II
görmek gibi deşifre sürecinde gerekli olan becerileri geliştirmek için hızlı okuma
tekniklerinin faydalı olabileceği görülmüştür. Benzer nitelikli araştırmaların farklı
katılımcılar, farklı çalgılar ve farklı özellikleri bulunan parçalarla yapılmasının yararlı
olacağı düşünülmektedir.
(*)Bu çalışma MEHMET AKİF ERSOY Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri
Komisyonu tarafından desteklenmiştir. Proje No: 0153-DR-12.
