Açıklama:
Öz: Çalışmanın amacı sepsislineonatal buzağılarda hematolojik ve biyokimyasal değişimlerin araştırılmasıdır.Çalışmada, 20 adet sepsisli ve klinik olarak sağlıklı 10 adet neonatal buzağıkullanıldı. Bütün buzağıların rutin klinik muayenesi yapıldı ve monitörizeedilerek sistolik kan basıncı (SKB), diyastolik kan basıncı (DKB) ve ortalamaarteriyel kan basıncı (MAP) belirlendi. Ayrıca tüm hayvanların pulse oksimetreile oksijen satürasyonları (SpO2) ölçüldü. Çalışmada yer alan tümbuzağıların hematolojik ve biyokimyasal analizleri yapıldı. Çalışmada sepsisli buzağılarınvücut ısısı (p<0.001) ve SpO2 (p<0.01) değerleri düşük,solunum sayılarının (p<0.01) ise kontrol grubuna göre yüksek olduğubelirlendi. Hematolojik analizlerde sepsisli buzağıların total lökosit (WBC,p<0.001), monosit (MID, p<0.001), granülosit (GRA, p<0.01), ortalamakorpuskuler volüm (MCV, p<0.01), ortalama korpuskuler hemoglobin (MCH,p<0.001) ve ortalama korpuskuler hemoglobin konsantrasyonu (MCHC, p<0.01)düzeyleri kontrol grubu değerlerine göre yüksek bulundu. Çalışmada yapılanbiyokimyasal analizlerde ise sepsisli buzağıların total bilirubin (T.BİL,p<0.01), direkt bilirubin (D.BİL, p<0.001), üre (ÜRE, p<0.001),kreatinin (KREA, p<0.001), aspartat aminotrasferaz (AST, p<0.01) velaktat dehidrojenaz, p<0.001) değerlerinde kontrol grubuna göre anlamlıartışlar saptanırken total protein (TP, p<0.01), albümin (ALB, p<0.001)ve immunoglobulin (Ig, p<0.001) düzeylerinde ise önemli düzeyde düşüşlerbelirlendi. Yatar pozisyonda olan sepsisli (şiddetli) grupta ayakta olan (ortaderecede) sepsisli buzağılara göre daha çok sayıda buzağıda hematolojik vebiyokimyasal parametrelerde değişimler belirlendi. Elde edilen TP ve Igsonuçları sepsisli buzağılarda yetersiz kolostrum alındığını ve pasif immuntransfer yetmezliğinin geliştiğini göstermektedir. Sonuç olarak sepsis neonatalbuzağılarda önemli hematolojik ve biyokimyasal değişimlere neden olmakta ve kalp,karaciğer ve böbrekler gibi organların fonksiyonlarını negatif yönde etkilemektedir.Elde edilen bu sonuçların sepsisli buzağıların tanısı, tedavisininyönlendirilmesi ve prognozunun belirlenmesinde yararlı olacağı kanısındayız. Anahtar Kelimeler: Biyokimya,Buzağı, Hematoloji, Monitörizasyon, Sepsis.